Εισαγωγή στην Θεωρία Προσωπικότητας:
Κατά καιρούς, οι άνθρωποι έχουν αποκτήσει την ανάγκη να βρουν μία καθολική θεωρία προσωπικότητας, η οποία να μπορεί να εξηγεί, να προβλέπει, να κατανοεί την ανθρώπινη δράση και συμπεριφορά (Schultz & Schultz, 2016). Έτσι , και ο C.Rogers, με την ιδιότητα του ψυχολόγου κι του επιστήμονας, απέκτησε την ανάγκη να δημιουργήσει μία θεωρία προσωπικότητας προκειμένου να νοηματοδοτήσει την ψυχοθεραπευτική διαδικασία (Rogers, 1959). Στην διαδικασία συγκρότησης της θεωρίας προσωπικότητάς του, επηρεάστηκε από διάφορους επιστήμονες της εποχής του, όπως οι: «Oliver Bown, Desmond Cartwright, Arthur Combs, Eugene Gendlin, A. H. Maslow κ.λ.π.» (Rogers, 1959, p. 194). Ωστόσο, στην πορεία εκμεταλλεύτηκε τις επιρροές του, ώστε να χαράξει τον δικό του δρόμο, προσεγγίζοντας βέβαια πάντα με διστακτικότητα την θεωρία του μέσα από υποθέσεις, αφού απαρνιόταν την ύπαρξη κάποιας δογματικής θεωρίας . Ήδη, από το 1951 εισήγαγε κάποιες βασικές έννοιες, όπως ο οργανισμός, ο εαυτός, το αντιληπτικό και φαινομενολογικό πεδίο και η πραγμάτωση (Rogers, 1951), τις οποίες ενέταξε στα πλαίσια μίας ολοκληρωμένης θεωρίας το 1959.
Κεντρική θέση στην θεωρία προσωπικότητας του C.Rogers υπήρξε η πίστη ότι «όλοι οι ζωντανοί οργανισμοί είναι δυναμικές διαδικασίες που υποκινούνται από την έμφυτη τάση να διατηρήσουν και να εξελίξουν τον εαυτό τους» (Rogers, 1986, p.96). Την πρόταση αυτή εμπλούτισε με τις 19 προτάσεις , οι οποίες αποτελούν τις καταστάσεις εκείνες που στοιχειοθετούν και αποσαφηνίζουν την προσωποκεντρική θεωρία προσωπικότητας (Rogers, 1951). Μέσα από τα λόγια του Sanders (2006b), οι προτάσεις αυτές «αποτελούν την ψυχολογική ανάπτυξη του ανθρώπου, την φύση της ανθρώπινης ψυχικής ζωής, την κατασκευή της προσωπικότητας». Εξηγούν την ανθρώπινη συμπεριφορά και δράση πώς αυτή φτάνει στην ψυχική δυσπροσαρμοστικότητα, και εν τέλει πώς αυτό μπορεί να αποφευχθεί ή να αναπλαστεί (Wilkins, 2015, σελ.31).
Σε γενικές γραμμές, θα μπορούσαμε να πούμε ότι η θεωρία προσωπικότητας του C.Rogers είναι μία: Υποκειμενική θεωρία, καθώς βασίζεται στο κόσμο του πελάτη, όπως τον βιώνει ο ίδιος. Φαινομενολογική θεωρία, γιατί βασίζεται στο πλαίσιο αναφοράς του πελάτη κατά πώς το αντιλαμβάνεται ο ίδιος. Ουμανιστική θεωρία, αφού ο άνθρωπος βρίσκεται στο επίκεντρο όλων. Ρομαντική θεωρία, καθώς δείχνει εμπιστοσύνη στην ικανότητα ανθρώπου για αυτοπροσδιορισμό με έναν τρόπο απελευθερωτικό για το άτομο, καθώς κάθε άτομο έχει δικαίωμα να διαμορφώσει τη ζωή του όπως αυτό θέλει (Grant, 1990; Webser, 2005; Gillon, 2007).
Ο C.Rogers θεωρούσε ότι η θεωρία θεραπείας του, η οποία προηγήθηκε χρονολογικά της θεωρίας προσωπικότητας, την συμπληρώνει και βοηθάει στην βαθύτερη κατανόησή της (Rogers, 1959).
Αρθρογράφος: Καραγιάννη Αναστασία- Χαρά
